محمد مهدوی؛ مریم صمدیه؛ سیدحسین علیانسب
چکیده
بعد عملی وجود انسان مرتبط با اعمال و افعال وی است؛ اعمال و افعالی که شکلدهندۀ شخصیت وی هستند و با هدایت حکمت عملی میتوانند به عملی حکیمانه مبدل شوند و سبب سعادت انسان گردند. یافتههای تحقیق که ...
بیشتر
بعد عملی وجود انسان مرتبط با اعمال و افعال وی است؛ اعمال و افعالی که شکلدهندۀ شخصیت وی هستند و با هدایت حکمت عملی میتوانند به عملی حکیمانه مبدل شوند و سبب سعادت انسان گردند. یافتههای تحقیق که مبتنی بر روش توصیفی و تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانهای صورت گرفته نشان میدهد که فارابی توجه خاصی به بعد عملی وجود انسان در دیدگاه خویش در حوزۀ مدینۀ فاضله داشته است؛ به طوری که عمل اهالی مدینه در کنار معرفت از جمله مؤلفههایی است که سبب فاضله شدن مدینه میشوند و در صورتی که اهالی مدینه معرفت داشته باشند؛ اما در عمل آنها ضعف وجود داشته باشد، چنین مدینهای فاضله نخواهد بود و به تعبیر خود فارابی، مدینۀ فاسقه است؛ یعنی مدینهای که اهالی آن به خداوند و نیکیها اعتقاد و شناخت دارند؛ اما در عمل پایبند به شناخت خویش نیستند. همین طور بررسی آثار علامه محمدتقی جعفری نشان میدهد که ایشان عمل را مؤلفۀ اصلی بعد از آگاهی و معرفت برای رسیدن به حیات معقول مطرح میکند و حتی معتقد است معقول بودن حیات معقول صرفا به وسیله عقل نظری نیست بلکه شامل عقل نظری وعقل عملی تواما است. بررسی دیدگاه دو متفکر نشان میدهد که هر دو به عمل حکیمانه به عنوان مؤلفۀ اصلی توجه دارند و به نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی اذعان میکنند.